Yarım yamalak izlediğim filmleri sebebiyle hakkında bir fikir sahibi olduğum için Maymunlar Gezegeni epeydir kütüphanemde duran fakat okumayı hep ertelediğim, gözümde klasik bir bilim kurgu kitabıydı. Bir şekilde bir adam bir dünyaya düşer ve bu dünyada maymunlar bilinç kazanmışlardır, adam bu zıtlıklar içerisinde kendi geldiği dünyadaki ırklar üzerine düşünür falan filan. Önyargılıymışım… Maymunlar Gezegeni filmlerinin aksine çok daha derin düşünceler vaat eden bir kitap. Zaten sinemayı oldum olası kitapların vaat ettiği okyanuslar yanında birer su birikintileri olarak görmüşümdür…
Gelelim bu güzel kurgulanmış fakat hızlıca sonlandırılmış kitaba. Evet yazar Pierre Boulle 1963 yılına göre epey ilginç fikirler barındıran bu kitabı yazarken dünya kültüründe bu kadar yer edecek bir eser de ortaya koyduğunu farkında mıydı acaba? Büyük olasıklıkla değildi, öyle olsa kitabı bu kadar acele bitirip ucunu da bir paradoks halinde açık bırakır mıydı emin değilim.
Kitapta genel olarak ana karakterimiz ve kendisinden başka iki karakterin daha uzayda bir keşif sırasında indikleri gezegende karşılaştıkları maymun ırkı ile mücadelesi anlatılıyor. İndikleri bu gezegende insanlık geri plana itilmiş, vahşi hayvanlar halinde yaşayan ve maymunlar tarafından bilimsel araştırmalarda kullanılmak üzere yakalanan bazen de sırf eğlence amaçlı avlanan bir tür. Aynı bir dönem medeni (!) ırkımızın ormanlarda yaşayan maymunlara yaşattıklarını bu gezegende roller değişmiş bir şekilde maymun topluluğu insan ırkına yapıyor. Bu yönüyle kitap, tam bir ters perspektiften anlatı sunan bir kitap. Bu yönüyle kitap sizi, ister istemez kendinizi hep televizyonda veya hayvanat bahçesinde görmeye alışık olduğunuz maymunların yerine koyarken bulduruyor.
Ana karakterimiz Ulysse Mérou (isim seçimi bir yerden tanıdık geldi mi? Hayır mı? Bknz: Odysseia) gezegene indikten bir süre sonra kendisini bir insan av partisinde buluyor ve maymunlar tarafından onların yapmaya alışık oldukları şekilde incelenmek ve maymun ırkının gelişimini ve psikoloji bilimini anlamak üzere araştırılmak üzere bir bilim merkezinde götürülmek üzere esir alınıyor. Tam bir cehennem! Karakterimiz bu safhadan sonra kendi gelişmiş insan aklıyla; gezegende karşılaştığı türdeşi insanların ilkelliği, gelişmiş modern maymunların tabuları ile sarsılıyor ve kendi zekasını ve modernliğini bu modern maymunlara da kanıtlama mücadelesine girişiyor. Sonuçta bazı ilkel canlılar şartlı koşullanabilir ve taklit yetenekleri gelişmiştir öyle değil mi?
Kitaba dair ufak bir eleştirim olacaksa o da biraz hızlıca çözümlenmiş bir son olarak belirtilebilir. Gayet akıcı ve tatlı giden bir hikayenin bir süre sonra temposu çok hızlı artıp olaylar hızlıca çözülüyor. Belki filmleri izlemişsinizdir. Özellikle ilk uyarlaması olan 1968 yapımı Maymunlar Gezegeninin sonunda bulunun terş köşe son kitapta da bulunmakta fakat çok farklı ve bence yazarın kurduğu evrene daha mantıksal anlamda uyan bir şekilde.
Bir bilimkurgu severseniz bu kitap kesinlikle okumanız gereken kült haline gelmiş bir eser. Lütfen benim gibi filmlerin popülerliği ve zihninize yerleştirdiği imge sizi yanıltmasın. İyi okumalar ve bir şekilde bir maymunla temasınız olursa da lütfen çok kaba davranmayın, naçizane bir öneri…
Yorumlar
Yorum Gönder